nghe thuat thuong tra

Nói đến thú uống trà không thể không nhắc đến bài tùy bút “Chén trà trong sương sớm” của Nguyễn Tuân. Ông viết : “Chưa bao giờ ông già này dám cẩu thả trong cái thú chơi thanh đạm. Pha cho mình cũng như pha trà mời khách, cụ Ấm đã để vào đấy bao nhiêu công phu. Những công phu đó đã trở nên lễ nghi, nếu trong ấm trà pha ngon, người ta chịu nhận thấy một chút mùi thơ và một tí triết lý và tâm lý… Các cụ cứ suy cái lẽ một bộ đồ trà chỉ có đến bốn chén quân thì các cụ đủ biết cái thú uống trà không có thể ồn ào được. Lối giao du của cổ nhân đạm bạc chứ không huyên náo như bây giờ. Chỉ có người tao nhã, cùng một thanh khí, mới có thể cùng ngồi bên một ấm trà.”

Thói quen uống trà của người Việt đã trở thành một nét văn hóa đặc trưng của dân tộc. Trong mỗi gia đình hầu như đều có một bộ đồ trà dùng để uống hoặc để đãi khách. Mỗi khi khách đến nhà chơi, chủ nhà đem bình trà mới pha và bộ tách trà ra tiếp khách coi như là một nghi lễ không thể thiếu. Về cách pha chế trà của người Việt phải chú ý đến các điều sau :

  • Nhất thuỷ (nước pha trà). Nước phải là thứ nước mưa được hứng giửa trời. Cẩn trọng hơn nữa, nước đun trà có người còn đi lấy từ các nguồn suối thiên nhiên, hay từ một số mạch giếng không bị ô nhiểm, hoặc thứ sương đọng trên lá sen mà người đi thuyền hứng từng giọt vào sáng sớm.
  • Nhì trà (loại trà). Trà ta thì có các loại trà xanh, trà oolong, hoặc trà tẩm hương (trà sen, trà lài, trà cúc, trà sói, trà ngâu v.v.)
  • Tam bôi (chén). Một bộ đồ trà thường có bốn chén quân, một chén tống để chuyên trà, chén thường là loại chén dạng hạt mít (mắt trâu).
  • Tứ bình (ấm). Bình cũng có bình chuyên và bình tống. Tùy theo lối uống “độc ẩm”, “song ẩm”, “tứ ẩm” hay “quần ẩm” mà có những loại bình tương ứng.

Không phải chỉ riêng có người Việt thích uống trà mà nhiều dân tộc khác cũng thích uống trà . Đặc biệt người Nhật đã tôn việc uống trà thành Trà đạo. Các nước chịu ảnh hưởng văn hóa Trung Hoa đều có một cung cách thưởng ngoạn uống trà giống nhau. Người Anh thường uống trà vào lúc chiều tối. Các nhà quyền quý uống trà lại càng cầu kỳ hơn. Nhưng thú vị nhất là các thiền sư tự nấu nước pha trà độc ẩm. Uống trà làm cho con người trầm mặc và tĩnh lặng hơn , là một cách để tĩnh tâm giúp cho tâm hồn được thư giản, quên bớt phiền não … Cho nên việc uống trà trở thành một triết lý sống, một nghi thức đặc biệt mang nhiều tính chất cao quý. Người uống trà khi bước vào nghi thức trà lễ là đã tự rũ bỏ tất cả cuộc đời náo nhiệt, quên hết dục vọng và tâm hồn được hoàn toàn yên tĩnh như mặt nước yên bình. Với người thế tục uống trà là để tìm sự an tĩnh cho tâm hồn nhưng với người thiền định thì uống trà là một phương cách để tĩnh tọa : “Trà vị thiền vị thị nhất vị” (Trà và thiền là một).

Vậy là gì ? Nói một cách đơn giản trà thiền là một phương pháp thiền thông qua việc uống trà. Tất cả mọi người, mọi lứa tuổi, mọi nền văn hóa khác nhau, mọi tôn giáo đều có thể thực hiện được.

Khi nói đến trà và thiền nhiều người tự hỏi : “Trà và thiền có tương quan gì với nhau ?” Chỉ cần thực hiện sống riêng biệt với 2 việc trên là chúng ta tức khắc tìm thấy sự tương quan giữa Trà và Thiền. Hầu hết tất cả mọi người đều có “tâm viên, ý mã” (tâm như con vượn, ý như con ngựa), nhảy nhót, bay chạy lung tung. Nó nhảy từ một ý tưởng nầy sang một ý tưởng khác. Chúng ta chỉ cần một chút nỗ lực định tâm, và nhận thức hoàn toàn việc chúng ta đang làm, không một thoáng liên tưởng nào về quá khứ hay tương lai thì chúng ta sẽ có cảm giác như nhìn rõ được chân tướng của vũ trụ hữu hình. Khi chúng ta nhắp một ngụm trà, chúng ta cũng sẽ cảm thấy có một cảm giác tương tự. Chúng ta có thể hành thiền trong khi đi bộ, biểu diễn bắn cung, nghe nhạc suy niệm hay uống một tách trà mà chúng ta yêu thích. Khi uống trà, chỉ nghĩ đến việc lựa chọn vài nhúm trà, mùi của trà, tiếng reo của ấm nước đang sôi và cảm giác cái vị của hớp trà đầu tiên trên môi chúng ta.

Việc nhận thức chén trà đầu tiên sẽ làm cho chúng ta có cảm giác bị nhấn chìm vào một vũ trụ mà trong đó chỉ có mình, tách trà và thế ngồi của chính mình. Thực hiện được các điều trên là chúng ta đã đi vào thiền định, lâu hay mau tuỳ theo sự thoải mái của cơ thể. Như thế chúng ta sẽ có được những giây phút an lạc, tim sẽ đập nhẹ nhàng hơn và hơi thở sẽ sâu lắng hơn. Sau đó chúng ta sẽ làm việc với những giờ phút còn lại trong một trạng thái ý thức và thỏa mái hơn. Bởi vì trà tạo cho cơ thể một trạng thái tỉnh thức êm dịu mà hàng ngàn năm trước các thiền sư đã dùng nó để tập trung lâu dài trong suốt thời gian thiền định. Và nhiều người khác cũng đã công nhận đặc tính vượt trội nầy của trà.

Cách thức uống trà phổ thông của người Việt thì thường không cầu kỳ. Người bình dân uống kiểu bình dân, quan lại, quý tộc có tiệc trà kiểu quý tộc. Tất cả đều thể hiện sự trân trọng, lòng hiếu khách. Người Trung Quốc nâng việc uống trà thành nghệ thuật gọi là Trà pháp. Người Nhật thực hiện việc uống trà thành một nghi thức Trà đạo, nhất thiết phải có đầy đủ các yếu tố: trà thất, trà viện, đạo cụ pha chế và thưởng thức trà.

Mua sản phẩm tại: Bộ ấm chén, đồ gia dụng

 

Tags: , ,